Wtorek, 19 lutego 2019
www.puls-swiata.pl
www.puls-swiata.pl
|
Wtorek, 19 lutego 2019
www.puls-swiata.pl
|
|
|
| BIBLIOTEKA - KSIĄŻKI [ JAPONIA ] Michał Kołodziejski „Takahashi Korekiyo (1854-1936) a gospodarka międzywojennej Japonii” Wydawnictwo TRIO, Biblioteka Fundacji im. Takashimy; Warszawa 2004 Książka z serii „Oblicza Japonii” obejmującej kolejne pozycje pisane przez polskich japonistów. To zarazem biografia jednej z najważniejszych i najbarwniejszych postaci w nowożytnej historii Japonii, ale i opis sytuacji na wyspach w pierwszych dziesięcioleciach XX wieku.
Ponieważ historia Japonii – może poza okresem bezpośrednio poprzedzającym II wojnę światową i kilkoma motywami, wykorzystywanymi w podkulturze – jest w Polsce właściwie terra incognita, autor książki zdecydował się rozpocząć pracę od zwięzłego nakreślenia realiów japońskiej gospodarki w latach 1603-1913. Okres Edo, schyłkowy feudalizm, reformy i rozkwit w okresie Meiji tworzyły warunki, w jakich kształtowała się japońska myśl ekonomiczna.
Takahashi – pomimo, że w pierwszych latach swej działalności zawodowej zajmował przede wszystkim stanowiska urzędniczy – prowadził zgoła hulaszczy tryb życia. Stopniowo jednak i hulanki zaczynały go nudzić. Nigdy jednak nie zdecydował się na świadomie „poukładane” życie na spokojnej urzędniczej posadzie. Zdarzyło mu się nawet kierować upadającą kopalnią srebra w Peru. Jako mężczyzna niemal już czterdziestoletni przyjął posadę w Banku Japonii. Miało być tymczasowo, a wyszło tak, że Takahashi był związany z tą instytucją przez ponad dwadzieścia lat. Przez ten czas zyskał opinię znakomitego eksperta w sprawach gospodarczych. Być może pozostałby tam i dłużej lecz wskutek zmian politycznych na wyspach, w 1913 r. znalazł się na stanowisku ministra finansów w nowym rządzie. To był początek właściwej politycznej kariery Korekiyo choć już po roku – wraz z całym gabinetem Korekiyo musiał ustąpić.
Pierwszy okres jego urzędowania na stanowisku ministerialnym był dla Japonii czasem dynamicznego rozwoju. Wkrótce I wojna światowa, eliminując z międzynarodowego obrotu gospodarczego przedsiębiorstwa europejskie, umożliwiła Japończykom ekspansję na globalnych rynkach. Trendy militarne w japońskiej polityce również wpływały na podkręcanie koniunktury. Jednak w latach 20. nastąpiła stagnacja.
Korekiyo wrócił do resortu nieco wcześniej – w 1918 r. Pierwsze budżety, jakie przygotowało jego ministerstwo zakładały coraz to większe wydatki. Jednak w połowie marca 1920 r. nastąpił krach giełdowy. Mimo to kolejny budżet zakładał jeszcze większe wydatki, a na głowę ministra zaczęto ciskać gromy. Jednak gdy w 1921 r. zasztyletowano Harę Takashiego, dotychczasowego premiera – to właśnie Takahashi Korekiyo zajął jego miejsce (zachowując przy tym funkcję ministra finansów). Jednak spory co do dalszej polityki doprowadziły, po siedmiu raptem latach, do dymisji jego rządu.
Do gmachów rządowych Takahashi powrócił po dwóch latach, obejmując w 1924 r. funkcję ministra rolnictwa i handlu. Jednak zarówno nieprzychylne oceny jego poprzednich rządów i podejmowanych wówczas decyzji, jak i iluzoryczność władzy w ramach nowego rządu (koalicyjnego, nawiasem mówiąc) skłoniły go już po roku do dymisji i całkowitego odcięcia się od świata polityki. Na dwa lata zniknął.
Były to ciężkie dwa lata dla gospodarki Japonii. Kiepska koniunktura, fatalne decyzje z poprzednich lat i nieumiejętność sprawowania urzędu przez następcę Takahashi Korekiyo doprowadziły do powracających fal paniki na japońskim rynku finansowym. Sformowany w 1927 r. rząd zwraca się do niego o ponowne objęcie teki ministra finansów. Takahashi Korekiyo, ujęty entuzjazmem i wizjami nowego premiera, zgadza się. Wielogodzinne rozmowy z szefami banków, negocjacje wewnątrz elit władzy i intuicja nowego-starego ministra finansów pozwalają zażegnać paniczne nastroje.
Kolejne lata to czas wprowadzania antykryzysowych rozwiązań zaprojektowanych w ministerstwie finansów. Okres ten był tym trudniejszy, że światowa gospodarka znalazła się w kompletnym dołku, a w samej Japonii zaczynają rodzić się rewolucyjne nastroje, które na początku lat 30. miały doprowadzić nawet do prób zamachu stanu. W tym czasie Takahashi stanowczo stawia na politykę interwencjonizmu państwowego. Zakazuje wywozu złota, doprowadza kurs waluty do dosyć niskiego poziomu. Podobnie stopy procentowe. Jednocześnie emituje obligacje. I zwiększa wydatki na wojsko.
W ostatnim rozdziale autor przedstawia politykę prowadzoną w trzech ostatnich latach życia Takahaskiego. Lata te charakteryzują poważne zmiany w strukturze japońskiego przemysłu, pojawienie się karteli, przyjęcie przez wiele przedsiębiorstw polityki zaibatsu – inicjatywy użyteczne społecznie, służące też zmianie wizerunku przedsiębiorstw. Sam Takahashi, po zażegnaniu kryzysu zaczyna prowadzić politykę, która dzisiejszym ekonomistom przywodzi mocne skojarzenia z teoriami Hojna Maynarda Keynesa – choć o jakiejkolwiek wzajemnej inspiracji raczej nie może tu być mowy. Po półrocznej przerwie i zmianie rządu (lipiec-listopad 1934 r.) Takahashi znów zostaje ministrem finansów. Autor szczegółowo opisuje te ostatnie lata, zwłaszcza prace nad kolejnymi projektami budżetu.
26 lutego 1936 r. grupa młodych radykalnie usposobionych oficerów organizuje zamach na ministra finansów. 81-letni Takahashi Korekiyo, obudzony strzałami wstaje, idzie do okna – jednocześnie do sympatii wpadają żołnierze. Pada siedem strzałów…
Takahashi oskarżany jest przez krytyków o zmilitaryzowanie Japonii, czego rezultatem miał być udział cesarstwa w II wojnie światowej. Jego zwolennicy podkreślają jednak, że polityka Takahashiego nie była motywowana ekspansjonistycznymi zapędami ministra, a raczej chęcia jak najszybszego zażegnania kryzysu. Ocena jego decyzji i poglądów zapewne nigdy nie będzie już jednoznaczna.
Barwna biografia, trudne czasy, egzotyczny dla nas kraj, przystępnie opisana ekonomia – to atuty tej książki. Zapewne pozostanie ona opracowaniem niszowym, niemniej jednak z pewnością znajdzie grono swoich czytelników – tych choćby, których interesuje historia Japonii i, szerzej, Dalekiego Wschodu. Może być też źródłem do dyskusji o azjatyckim modelu gospodarki.
(mj)   wersja do wydruku POZOSTAE: Legendarna już dzisiaj książka. Pierwsze wydanie ukazało się w 2000 r. lecz poza wąskimi grupami ekspertów i dziennikarzy zajmujących się Azją Środkową, przeszło bez echa. Sytuację zmieniły zamachy 11 września i amerykańska operacja w Afganistanie. Była to wówczas jedyna właściwie ogólnodostępna pozycja stanowiąca kompendium wiedzy o współczesnym Afganistanie i rządach talibów. Zjeżdżający do Afganistanu korespondenci wojenni (dziś wojna tu, jutro tam…) masowo wykupowali książkę Rashida w pakistańskich księgarniach. Zaczęto ją również tłumaczyć na kolejne języki – a wynikiem tego zainteresowania jest również polskie wydanie.
Ahmed Rashid, pakistański dziennikarz – przez kilkanaście lat korespondent „Far Eastern Economic Review” oraz publicysta „Daily Telegraph”, „International Herald Tribune”, BBC World Service, współpracownik RFI i Radio Australia – Afganistanem zajmował się od początku lat 80. Relacja hiszpańskiej dziennikarki z podróży do Pakistanu i Afganistanu latem 2000 r. Autorka zajmuje się problematyką sytuacji kobiet na świecie – w tym przypadku skoncentrowała się na Afgankach. W książce sportretowane zostało środowisko afgańskich uchodźców w Pakistanie oraz kobiece „podziemie” w Afganistanie. Dogłębna analiza ruchu neotalibów – czyli odradzających się po upadku reżimu w 2001 r. afgańskich talibów. Pierwsza po polsku – i jedna z nielicznych w światowej literaturze – próba opisania odradzającej się rebelii afgańskich i pakistańskich fundamentalistów. Rebelii zupełnie odmiennej od tego, z czym mieliśmy do czynienia przed 11 września. Jedna z najlepszych i literacko najpiękniejszych książek reporterskich o Afganistanie. Rodzinna saga, w której bez zbędnego patosu, zachwytów i ubolewań, opisano życie afgańskiej rodziny z Kabulu. Skondensowane kompendium wiedzy o dziejach Afganistanu. Spektrum dziejów od starożytności po dni poprzedzające radziecką interwencję. XX-wieczna historia Afganistanu – od Habibullaha po upadek talibów. Praca z serii „Historia państw świata w XX i XXI wieku”. Interesująca kompilacja faktograficzna o Afganistanie lat 1989-2001, a zwłaszcza o okresie rządów talibów. W pewnej mierze oparta na materiałach dostępnych w Internecie, raportach organizacji międzynarodowych, rocznikach. Ostatnia część pracy – dotycząca wydarzeń zachodzących jesienią 2001 r. – została wzbogacona obserwacjami autorki, przebywającej wówczas w Stanach Zjednoczonych.
Afganistan teoretycznie jest dziś republiką, choć niektórzy twierdzą, że nigdy nie będzie – gdyż Afgańczycy republikanizmu i idącej za nim demokracji w zachodnim rozumieniu nigdy nie zaakceptują. Jolanta Sierakowska-Dyndo opisała rozwój myśli republikańskiej w tym kraju i jego konsekwencje. Pozycja o charakterze wybitnie naukowym. Autorka jest jedną z najwybitniejszych znawczyń Afganistanu oraz meandrów życia i myślenia jego mieszkańców. W tej pozycji skupiła się na poszukiwaniu i budowaniu z analizowanych „symboli, znaków i przekazów” wiedzy o tym, w jaki sposób myślą Afgańczycy. Co nie mniej ważne, książka jest też próbą przełożenia tytułowej „wyobraźni” na myślenie człowieka Zachodu – począwszy od wytłumaczenia niektórych zawiłości języków Afganistanu (zarówno używany na zachodzie kraju dari – odmiana języka perskiego – jak i dominujący na wschodzie pasztu, obejmują dziesiątki słów znaczeń wzajemnie nieprzetłumaczalnych), poprzez odmienne tradycje kultywowania religii, po wpływy polityczne. Wspomnienia Polaka służącego w szeregach Armii Czerwonej podczas wojny w Afganistanie. Wbrew pozorom to nie zbiór reportaży, a raczej praktyczny przewodnik po historii, realiach i zagrożeniach czyhających na „obcych” w Afganistanie. Reportaże afgańskie Krzysztofa Mroziewicza z lat 80. Barwna, naszpikowana szczegółami i anegdotami reporterska opowieść ówczesnego korespondenta PAP w Azji. Dobra i dla specjalistów, i dla miłośników literatury faktu – choć trzeba też brać pod uwagę, że autor – mający olbrzymią wiedzę o problemach regionu – zwykł ze znawstwem żonglować nazwami dziesiątek ugrupowań, co dla osób niezorientowanych w realiach Afganistanu końca lat 80. może stanowić problem. „Reporterska” praca orientalisty związanego z Uniwersytetem Warszawskim, Piotra Balcerowicza. Autor kilkakrotnie odwiedził Afganistan, zaś podstawą materiału zebrango w książce stała się podróż odbyta latem 2001 r. na zaproszenie „ministerstwa spraw zagranicznych” Sojuszu Północnego. Książka ukazała się wkrótce później, znowuż – poniekąd na fali zainteresowania talibami po zamachach 11 września.
Afganistan czasu wojny z Armią Czerwoną. Autor – który wyjechał z Polski na początku lat 80. do Wielkiej Brytanii, a tam zaczął pracować m.in. jako korespondent wojenny w Angoli i Afganistanie (zdobywca pierwszej nagrody World Press Photo w kategorii zdjęć reporterskich) – opisuje własną podróż przez terytorium ogarniętego wojną Afganistanu.  [ AFGANISTAN ] Roger Willemsen „Podróż do Afganistanu”, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 2007Prosta opowieść o trudnej podróży – książka niemieckiego pisarza to reportaż z podróży przez Afganistan, od Kabulu po Kunduz. Książka wydana w czasach apogeum wojny między afgańskim ruchem oporu a Armią Czerwoną. Stąd też nie należy się tu spodziewać nadmiernej wylewności dla mudżahedinów i krytyki działań ZSRR. Choć i – na szczęście – sam autor powstrzymał się od ideologicznych peanów na cześć Wielkiego Brata, a Afgańczyków opisuje z nutą sympatii. Losy „przeciętnej” Afganki, miotanej przez zawirowania ostatniego, burzliwego ćwierćwiecza afgańskiej historii. Tak wartka, że aż bliska beletrystyki opowieść o początkach wojny w Afganistanie. Niemniej jednak to literatura faktu – Tom Carew, były żołnierz SAS, był pierwszym zachodnim agentem (po dziś dzień takich jak on nazywa się oficjalnie doradcami lub instruktorami), który został przerzucony do Afganistanu, by wspierać mudżahedinów w walce z Rosjanami. I choć barwność opisów oraz biografii autora może być odbierana jako koloryzowanie relacji – nie sposób jednak odmówić tej książce reporterskiego zacięcia, walorów dokumentu i odbiegania od afgańskich realiów (konsultantem polskiego wydania był orientalista Bogusław R. Zagórski). Jedna z najlepszych książek reporterskich ostatnich lat, pewna pozycja w kanonie polskiego reportażu. Autor, dziennikarz „Gazety Wyborczej”, połączył w niej olbrzymią wiedzę o Afganistanie, doświadczenia zebrane podczas podróży reporterskich po tym kraju, a wreszcie – talent literacki. Wstrząsający reportaż – kontynent i choroba splecione w morderczym uścisku. Książka powstała po dwóch latach przygotowań i zbierania materiałów. Potem Leszczyński zwolnił się z pracy i wyjechał do Afryki. Zebrane w książce relacje są owocem tej podróży. Uzupełniają je zdjęcia Krzysztofa Miękusa oraz krótkie notki o charakterze popularno-naukowym autorstwa Sławomira Zagórskiego, szefa działu NAUKA „Gazety Wyborczej”. Właściwie pierwsza w Polsce i, jak dotąd, jedyna książka poświęcona najnowszej historii tego zakątka Afryki. Warta uwagi jako kompendium informacji o regionie, który od lat – zarazem budził pożądanie mocarstw ze względu na swoje strategiczne położenie, ale i od lat uwikłany jest w wewnętrzne konflikty, nie budzące specjalnego zainteresowania społeczności międzynarodowej. Zapis podróży niemieckiego dziennikarza szlakami wiodącymi z Afryki Zachodniej do Europy. Barwny – i nierzadko wstrząsający – portret kolejnych miejsc i ludzi na szlaku współczesnych czarnych Odysów, którzy rozpaczliwie próbują przedrzeć się do Starego Świata. Wspomnienia albańskiego publicysty i filozofa, który jako 24-latek wraz z grupą uchodźców z Albanii przedostał się do Grecji. Obrazki z życia niechcianego imigranta. Historia Albanii w serii „Historia państw świata w XX wieku” - kolejna monografia o kraju, który dla olbrzymiej większości Polaków jest albo w ogóle anonimowy, albo pozostaje synonimem biedy. Dzieje tego kraju okazują się być historią tyleż jednak barwną, co tragiczną. Co gorsza, XX wiek upłynął tu pod znakiem kilku zaledwie nazwisk: Ahmed Zogu, Enver Hodża czy współcześni - Sali Berisha i Fatos Nano. Książka jest pierwszą na naszym rynku próbą całościowego ogarnięcia najnowszej historii Albańczyków.
Wznowienie – po niemal dwudziestu latach – klasycznej monografii poświęconej historii Albanii od czasów najdawniejszych po XX wiek. Lektura obowiązkowa dla bałkanistów. Historia podboju Ameryki Łacińskiej, zwłaszcza terytorium dzisiejszej Kolumbii, i poszukiwań mitycznego Eldorado. Książka niesłychanie oryginalna pod względem formalnym. Autor oddaje w niej przede wszystkim głos dziejopisom sprzed setek lat. Historia kontynentu południowoamerykańskiego w wersji skondensowanej. Obszerna monografia opisująca dzieje Ameryki Łacińskiej od momentu przybycia do tej części świata hiszpańskich odkrywców po koniec XX wieku. Książka oceniana w kręgach naukowych jako praca, od której należy zaczynać studia nad historią regionu. Robert Harvey to dziennikarz „Daily Telegraph” i „The Economist”, jeden z najlepszych znawców świata latynoamerykańskiego. Jego książka to zbiór barwnych biografii kilku symbolicznych postaci, które wywalczyły krajom Ameryki Łacińskiej wolność i stały się żywymi do dnia dzisiejszego ikonami walki o niepodległość oraz ideału polityka. XIX-wieczni bohaterowie – Simon Bolivar, Francisco de Miranda, Jose de San Martin, Bernardo O’Higgins, Agustin de Iturbide i Pedro de Braganza – zostali opisani w sposób barwny lecz nie uciekający się do wymuszonej beletrystyki. Galerię postaci uzupełnia Thomas lord Cochrane. Jedna z najlepszych wydanych ostatnio książek reporterskich. Jej autor jest korespondentem „Gazety Wyborczej” w Ameryce Łacińskiej. W „Gorączce latynoamerykańskiej” zebrał dziesiątki reportaży opublikowanych na łamach „Gazety”, notatki z rozmów i lektur, własne przemyślenia – i stworzył pierwszą od lat książkę o Ameryce Łacińskiej, która udanie oddaje specyfikę, historię i mentalność tego regionu. Tę książkę warto polecić właściwie wszystkim – nie tylko latynoamerykanistom, ale i ekonomistom, politologom, miłośnikom historii i dobrej literatury. Historia zorganizowanej w 1925 r., a dziś otoczonej swoistym kultem, wyprawy pułkownika Percy’ego Fawcetta w poszukiwaniu legendarnego miasta Z – innymi słowy Eldorado – zainspirowała amerykańskiego dziennikarza do ruszenia jego śladem. Książka zawiera zarówno opowieść Granna o jego własnych perypetiach w amazońskiej dżungli, jak i próbę odtworzenia desperackiej podróży Fawcetta. Obszerny tom poświęcony XX-wiecznej historii państw Ameryki Środkowej. Druga w serii „Historia państwa świata XX wieku” po „Rogu Afryki” monografia, będąca zbiorczym portretem najnowszej historii regionu, a nie konkretnego państwa. Jedna z pozycji należących do klasycznej serii opracowań historii poszczególnych krajów. „Historia małych krajów Europy” należy do nielicznych (jeżeli nie jest jedyną) prac poświęconych europejskim „liliputom”. W odróżnieniu od wielu wcześniejszych pozycji serii tu opis dziejów poszczególnych państw doprowadzono do czasów nam współczesnych. Balansująca między reportażem, publicystyką i analizą praca francuskiego dziennikarza, opisująca tajniki życia społecznego i politycznego jednego z najważniejszych krajów muzułmańskich. Podróż szwedzkiego dziennikarza przez Australię tropami podboju tego kontynentu przez białych osadników. Portret współczesnych mieszkańców kontynentu i historia zaprowadzonego przez białych swoistego apartheidu. Zbiór reportażów publikowanych przez Martina Pollacka w ciągu ostatnich prawie trzydziestu lat. Z pozoru większość tych tekstów w jakiś sposób nawiązuje do Austrii – w rzeczywistości jednak autor prowadzi nas przez historię i kraje całej Europy Środkowo-Wschodniej, tropiąc losy bohaterów, którzy w taki czy inny sposób padli ofiarą totalitaryzmów. Pozycja z serii „Historia państw świata w XX wieku” – skondensowany pakiet wiedzy o jednym z kluczowych państw Azji Centralnej. Wnikliwa analiza współczesnego fundamentalizmu islamskiego w dawnych radzieckich republikach Azji Środkowej, napisana przez znanego pakistańskiego dziennikarza, Ahmeda Rashida. Swoista kronika przemian społeczno-politycznych na Dalekim Wschodzie. Reportaże pisane od lat 60. do 90. z kilkunastu azjatyckich krajów, w tym miejsc rzadko dostępnych dla ludzi Zachodu, jak Birma, Kaszmir czy Korea Północna. Kawał świetnej literatury, a zarazem bogate źródło wiedzy o regionie. Interesujące studium dziejów i tożsamości społeczności muzułmanów zamieszkujących Sandżak nowopazarski – region byłej Jugosławii dziś podzielony między Serbię, Czarnogórę i, w marginalnym stopniu, Bośnię i Hercegowinę. Monografia poświęcona Morzu Czarnemu. Wyjątkowa pozycja przyjmująca za punkt odniesienia perspektywę akwenu morskiego i jego roli w polityce, historii oraz kulturze ludów czy też państw położonych na jego brzegach. Wywód poprowadzony został od starożytności po czasy dzisiejsze. Pierwszy tom kompleksowej, szczegółowej historii Bałkanów i najważniejszych narodów tamtego regionu: Albańczyków, Bułgarów, Greków, Rumunów i wszystkich narodów, które miały w przyszłości wejść w skład Jugosławii. Drugi tom historii Bałkanów i zamieszkujących ten region narodów. Szczegółowa, licząca sobie pół tysiąca stron analiza współczesnej historii „kotła bałkańskiego” doprowadzona do progu lat 80. Gorzkie rozliczenie z komunistyczną Jugosławią i jej elitami, obudowane anegdotami z życia bohemy tamtych czasów. Wybór esejów z lat 1997-2004, w których znakomity serbski etnolog i analityk opisuje mechanizmy tworzenia i politycznego wykorzystywania mitów narodowych. Licząca sobie ponad pół tysiąca stron podróż przez historię Bałkanów, tamtejsze nacjonalizmy i kulturę. Jedna z najważniejszych pozycji na temat tego regionu, jakie ukazały się w Polsce. Znany na Zachodzie zbiór reportażów amerykańskiego publicysty Roberta D. Kaplana z byłej Jugosławii, Rumunii, Bułgarii i Grecji. Pozycja z serii „Poznajemy Unię Europejską” – skondensowane kompendium wiedzy o najnowszej historii Belgii, jej bieżącej sytuacji, systemie politycznym, społeczeństwie, itp. Wznowienie zbioru reportaży napisanych przez Anne Applebaum na początku lat 90. z okolic Pogranicza: krajów sąsiadujących z Polską, na terenie których mieszały się wpływy kultur Wschodu i Zachodu, wielka polityka i etniczne mniejszości. Obszerna analiza relacji między Mińskiem a Moskwą w ciągu kilkunastu lat od rozpadu ZSRR po dzień dzisiejszy. Rozbudowany esej, będący przewodnikiem po mieście, historii, polityce i kulturze całej Białorusi. Obszernie opracowana historia Białorusi w XX wieku. Reporterski opis kilkunastu lat zmagań rozproszonej białoruskiej opozycji z reżimem prezydenta Aleksandra Łukaszenki. Portret ikony terroryzmu i opowieść „o jego czasach”, zbudowana z opowieści ludzi, którzy spotkali przywódcę Al-Kaidy. Najlepsza spośród wydanych w Polsce książek o bin Ladenie. Zbiór trzech esejów – pierwotnie wykładów – słynnego izraelskiego pisarza. Ich tematem jest fanatyzm wszelkiego rodzaju omawiany głównie na przykładzie konfliktu bliskowschodniego. Książkowy esej francuskiego intelektualisty, poświęcony modernizacji islamu i dostosowywaniu tej religii do potrzeb i wyzwań XXI w. Prezentacja rozwoju różnych dziedzin nauki w świecie muzułmańskim oraz dróg, jakimi dziedzictwo cywilizacji arabskiej trafiało do Europy, inspirując europejskich badaczy. Książka zaprojektowana jako podręcznik akademicki. Praca prezentująca nowe polskie badania oraz opracowania zbiorów muzealnych obejmujących malarstwo, rzeźbę i rzemiosło artystyczne kręgów wschodniego chrześcijaństwa i islamu, hinduizmu i buddyzmu. Zbiór reportażów z jedenastu krajów muzułmańskich (w tym Bośni i Hercegowiny oraz Krymu). Historia literatury arabskiej – od tworzenia nazwisk, przez poezję, po prozę i dramat czasów współczesnych. Polemika ze ideą „zderzenia cywilizacji”. Autorzy prezentują wyniki badań nad społeczeństwami muzułmańskimi, dowodząc, że w istocie na w świecie tym zachodzi szybka modernizacja i proces daleko idącej konwergencji. Jedna z pierwszych publikacji książkowych w języku polskim służąca próbie diagnozy zjawiska narkobiznesu. Autorka specjalizuje się w problematyce iberoamerykańskiej, a problematyce boliwijskiego narkobiznesu poświęciła już jedną z wcześniejszych prac. Wspomnienia bośniackiego dziennikarza z ponad trzech lat oblężenia Srebrenicy oraz jego tragicznego, ludobójczego finału. Zbiór tekstów napisanych przez ekspertów z różnych ośrodków w krajach środkowoeuropejskich, poświęcony polityce Europy – a właściwie jej porażce – wobec Bośni i Hercegowiny. Raczej pesymistyczna próba prognozy przyszłości tego kraju, wciąż nie potrafiącego zażegnać konfliktów, które doprowadziły tam do brutalnej wojny w latach 1992-1995. Niezwykła opowieść o naukowej eksploracji chińskiego Turkiestanu, dziś znanego bardziej jako buntująca się, muzułmańska prowincja Xinjiang. Byłaby to świetna książka przygodowa, gdyby nie fakt, że to prawdziwa relacja z wypraw naukowych, jakie odbyły się w pierwszych trzech dekadach XX wieku. Publikacja dla miłośników chińskiej kultury. Obszerna prezentacja kunsztu chińskiego ogrodnictwa. Wspomnienia francuskiej artystki i dyplomatki, która spędziła w Chinach dziesięć lat życia. Barwna mieszanka reportażu, eseju, analizy ekonomicznej i fragmentów najprzeróżniejszych publikacji – portret Chin u progu XXI wieku. XX-wieczna historia Chin w pigułce. Próba przedstawienia niezwykle burzliwej historii tego kraju na kilkuset stronach – od schyłku cesarstwa po przejęcie władzy przez Hu Jintao. Książka porządkująca wiedzę o Państwie Środka. Równolegle zaprezentowana jest tu historia Tajwanu – odkąd stał się on Republiką Chińską na Tajwanie, rządzoną przez Czang Kaj-szeka i jego spadkobierców z partii Kuomintang. Najobszerniejsza i najbardziej dogłębna z monografii poświęconych historii współczesnych Chin dostępnych po polsku. Na dodatek umiejętnie i interesująco napisana. Praca inaugurująca nową serię wydawniczą pt. „Cywilizacja Państwa Środka”, poświęconą kulturze i sztuce Chin. Zawiera m.in. analizę kilkudziesięciu chińskich traktatów malarskich, charakteryzujących podejście tamtejszych artystów do kopii, stylizacji i falsyfikatów. Zbiór reportażów z Chin napisanych przez reportera „Washington Post”. Jedna z najciekawszych książek o Państwie Środka wydanych w ostatnich latach w Polsce. Praca poświęcona – jak wskazuje jej podtytuł – chińskiej diasporze na świecie. Autor, francuski politolog, specjalizuje się w tym temacie. Tu stworzył zwięzłą charakterystykę historii, obecnej sytuacji i wpływu diaspory chińskiej na współczesny świat. Książka poświęcona przełomowym zmianom, do jakich dochodziło w Chinach przez całe zeszłe stulecie. Wbrew pozorom w przeważającej mierze opowiada o wydarzeniach, do jakich doszło zanim jeszcze komuniści przejęli władzę w Państwie Środka. Przekrojowa, obszerna praca zbiorowa poświęcona Chinom „epoki” Deng Xiaopinga i nieco późniejszym. Mao Zedong, umierając wczesną jesienią 1976 r., nie przypuszczał zapewne, że transformacja jego państwa będzie tak szybka. Reformy Deng Xiaopinga doprowadziły w ciągu kilkunastu lat do diametralnych, wielkich przemian, które dla dziennikarzy pozostają wdzięcznym obiektem do opisywania, dla biznesmenów ery globalizacji „rajem na ziemi” zaś dla polityków intrygującą zagadką. Dzisiejsze Chiny nie pozwalają się jednoznacznie zaszufladkować. Kontynuacja i uzupełnienie omawianej na kolumnie KSIĄŻKI „Pulsu Świata” publikacji pt. „Chiny. Przemiany państwa i społeczeństwa w okresie reform 1978-2000”. Nie tak obszerna jak poprzednia, ale i nie mniej ciekawa. Polityczna biografia chińskiego przywódcy i próba oceny jego dziedzictwa. Pozycja całkowicie niemal pomijająca prywatne życie twórcy komunistycznych Chin, a zarazem bardzo szczegółowo analizująca zarówno ideologię Mao, jak i politykę państwa pod jego rządami. Nie w całej rozciągłości jednak, a jedynie w kilku kluczowych okresach. Mroczna opowieść o kulisach chińskiego wymiaru sprawiedliwości. Wspomnienia młodej prawniczki, która przez niemal dziesięć lat – od końcówki lat 80. do 1998 roku – pracowała jako prokurator. Zbiór reportaży, opowiadający o sytuacji kobiet w XX-wiecznych Chinach. Relacje z pierwszej ręki, zebrane przez autorkę, jednoznacznie pokazują, że Chinki znajdują się dziś w nie mniejszej opresji niż kobiety w biednych regionach Indii czy muzułmanki z konserwatywnych krajów islamskich. Obszerne naukowe studium poświęcone konfliktowi cypryjskiemu, w szczegółowy sposób opisujące próby zażegnania sporów o podział tej śródziemnomorskiej wyspy. Bogato zdokumentowany esej – „głos w sporze o aborcję”. Poglądy autorki są doskonale znane, zresztą nawet niezorientowani czytelnicy zrozumieją zawarte w tytule przesłanie. Natomiast bez względu na to czy zgadzamy się, czy też nie, ze stanowiskiem autorki – „Milczenie owieczek” zawiera sporo informacji o zjawisku. Obszerna i zawierająca dziesiątki ilustracji publikacja popularnonaukowa, zawierająca zbiór haseł nie tylko z dziedziny sztuki, ale i szeroko pojętej kultury oraz historii chrześcijaństwa. Książka znanego francuskiego eksperta w sprawach islamu, fundamentalizmu i Bliskiego Wschodu. Wywód prowadzący nas przez wydarzenia z ostatnich lat – od porażki porozumienia pokojowego z Oslo, przez rewolucję neokonserwatywną w USA, zamachy 11 września, inwazję na Irak, po diagnozę sytuacji w europejskich społecznościach muzułmańskich – zmierza do konkluzji: w świecie islamu toczy się wewnętrzna wojna, fitna. Rodzaj leksykonu wymienionych w tytule konfliktów zbrojnych na świecie A.D. 2004. Pozycja unikalna, gdyż obok powszechnie znanych, obecnych w mediach od lat, wojen autor odszukał i konflikty w najodleglejszych zakątkach świata, i konflikty w naszym bliskim sąsiedztwie. W obu przypadkach takie, o których nie mieliśmy dotąd pojęcia. Drugie, rozszerzone i zaktualizowane, wydanie przewodnika po najniebezpieczniejszych miejscach świata. Obszerne dzieło poświęcone środkom odurzającym, a właściwie związkom narkotyków i kultur całego świata. Pięć wieków konsumpcji substancji odurzających zostało tu opisanych w erudycyjnym mega-eseju. Zbiór esejów znanego publicysty, szefa działu zagranicznego tygodnika „Polityka”. Kilkadziesiąt tekstów poświęconych najważniejszym problemom współczesnego świata. Kontrowersyjna praca o postawach Kościoła katolickiego wobec Żydów na przestrzeni XIX i XX w., obciążająca Watykan częściową odpowiedzialnością za Holocaust. Zbiór sześciu tekstów, omawiających zagadnienie wojny w odniesieniu do pięciu największych religii świata – judaizmu, chrześcijaństwa, islamu, hinduizmu i buddyzmu. Kompendium wiedzy o prawosławiu powstałe na bazie broszury tej samej autorki, wydanej w 2000 r. w serii „Krótko i węzłowato”. Wydana w 2003 r. praca papieża Benedykta XVI poświęcona relacjom między religiami i percepcji najważniejszych wartości w kontekście dialogu ekumenicznego.
Arcyciekawa książka jednej z najsłynniejszych obecnie specjalistek w dziedzinie religioznawstwa. Przewodnik po historii trzech największych monoteistycznych religii i wiwisekcja gniewu, jaki od czasu do czasu ogarnia wyznawców. Analiza sytuacji w Kościele katolickim po pierwszym roku pontyfikatu Benedykta XVI. Przyszłość, teraźniejszość i przeszłość Kościoła z domieszką biografii papieża. Próba odnalezienia w wojnach dawnych i współczesnych postaw i reguł etycznych. Autor poszukuje ich zarówno w konfliktach, które rozegrały się przed wiekami, jak i kodeksie bushido i postawie japońskich kamikaze, wojnach prowadzonych przez muzułmanów w oparciu o system etyczny Koranu, a wreszcie - nawet w wojnie w Kosowie, gdzie interwencję NATO określano przecież jako „moralną wojnę”.
Leksykon ideologii politycznych oraz idei: od agraryzmu po wolność. Leksykon problemów współczesnego świata – pierwsza tego typu publikacja dostępna w polskich księgarniach, obejmująca cały wachlarz zagrożeń dla ludzkości. Leksykon wiedzy o stanie bezpieczeństwa na świecie, konfliktach zbrojnych i zagrożeniach związanych z terroryzmem u progu XXI wieku. Przekrojowa prezentacja tradycyjnych kultur muzycznych prawie całego świata, z uwzględnieniem całego kontekstu: od religii po szeroką rozumianą kulturę i strukturę społeczną. Praca sławnego brytyjskiego socjologa i ekonomisty (znanego przede wszystkim z koncepcji „trzeciej drogi”) poświęcona zmianom klimatycznym, działaniom politycznym podejmowanym, by im zapobiec – a wreszcie temu, co należy jeszcze zrobić zdaniem autora. Znany brytyjski psychiatra przygląda się największym guru w historii ludzkości – i próbuje ocenić ich fenomen z naukowego punktu widzenia. Jego praca obejmuje postacie tak odmienne jak David Koresh, Zygmunt Freud i Jezus Chrystus. Cykl wywiadów z Antonio Negrim poświęcony współczesnej lewicy oraz perspektywom ugrupowań i organizacji odwołujących się do lewicowych ideałów. Studium społecznych i politycznych efektów konsumeryzmu pióra znanego amerykańskiego politologa, autora bestsellerowej pracy „Dżihad kontra McŚwiat”. Kolejny zbiór esejów autorstwa znanej chorwackiej pisarki, autorki „Kultury kłamstwa”. Bezlitosne wypunktowanie słabości globalizacji i politycznej poprawności. Panorama współczesnych form niewolnictwa – w formie serii reporterskich tekstów opisujących losy zniewolonych ludzi zarówno na Zachodzie, np. w Stanach Zjednoczonych czy Holandii, jak na wschodnich Bałkanach czy krajach, gdzie proceder ten jest zwykłym elementem codzienności, jak np. w Sudanie. Wznowienie najsłynniejszej z prac amerykańskiego politologa Francisa Fukuyamy. Jedna z najgłośniejszych prac schyłku XX wieku i utopijna prognoza definitywnego zwycięstwa zachodniej demokracji liberalnej. Esej o przyszłości intelektualistów europejskich. W tej książce autor „Makdonaldyzacji społeczeństwa” diagnozuje współczesne modele konsumpcji, uzupełniając swoje wcześniejsze spostrzeżenia. Kolejny – pełen werwy – wykład o przemianach zachodzących we współczesnym świecie zachodnim. Nowe wydanie klasycznej pracy George’a Ritzera omawiającej przemiany, jakie zachodzą w zachodnich społeczeństwach konsumpcyjnych na przełomie XX i XXI wieku. A także historię i charakter jednej z najsłynniejszych marek współczesnego świata. Kompendium wiedzy o dziejach regionu, plemion, przywódców, a w końcu państw arabskich. Autor jest jednym z najlepszych i najbardziej znanych polskich arabistów, dodatkowo zaś charakteryzuje go sprawny, barwny styl pisania, co sprawia, że książka będąca bez wątpienia dziełem naukowym najwyższej jakości, może być czytana przez osoby zwyczajne interesujące się historią, światem czy kulturą arabską. Legendarna praca naukowa łącząca wiedzę z wielu dziedzin i tłumacząca, w jaki sposób biologia i wynalazki kształtowały losy całych cywilizacji. Sążnista, blisko 800-stronicowa praca analizująca powstanie, rozwój i historyczne konsekwencje tzw. legend o krwi, czyli ludowych przesądów dotyczących żydowskich obyczajów, obejmujących np. mordy rytualne itp., które stały się podwalinami współczesnego antysemityzmu. Ponad trzystustronicowy esej o źródłach przemocy w polityce i wszelkich ruchach, które na bazie ideowej utopii próbowały usprawiedliwiać swoje poczynania –mniej czy bardziej brutalne. Elokwentna wędrówka przez spektrum ideologii politycznych – od nazizmu i stalinizmu, przez skrajne wersje dyktatur oraz grupy terrorystyczne, aż po thatcheryzm i amerykański neokonserwatyzm. Książka poświęcona zjawisku wielokulturowości, dylematom wynikającym z życia w społecznościach multi-kulti oraz sposobom rozwiązywania sporów, jakie się w takich społecznościach rodzą. Rozprawa o polityce, mądrości i tym, jak w XX – i XXI – wieku tylko kilka kroków dzieli ludzkość od tyranii. Jedno z klasycznych dzieł filozofii XX-wiecznej – praca amerykańskiego filozofa i politologa z University of Chicago, wzbogacona dodatkowo o jego korespondencję z francuskim myślicielem Alexandre Kojeve’m. Jeden z najsłynniejszych tekstów cywilizacji zachodniej – i podstawowe źródło do badań nad dziejami Orientu. Oryginalna relacja weneckiego kupca została opatrzona przedmową pióra Umberto Eco oraz kilkuset stronami przypisów. Obszerny traktat o obecności religii i Boga w polityce – oraz stopniowym wyzbywaniu się go z zachodniej filozofii politycznej. Analiza najważniejszych dzieł postulujących rozdział tych dwóch sfer – oraz kontrpropozycji zwolenników teologii politycznej. Wynik trzyletniego dziennikarskiego śledztwa tropami światowych, zglobalizowanych organizacji przestępczych. Składające się na ten tom reportaże opisują półświatek z niemal wszystkich kontynentów. Historia świata widziana przez pryzmat pieniędzy – od starożytności po upadek Lehman Brothers i rozpaczliwe próby uratowania Wall Street. Erudycyjna, błyskotliwie napisana książka adresowana do jak najszerszego grona czytelników. Mieszanka reportażu i eseju charakterystyczna dla książek krakowskiego orientalisty. Opowieść nie tylko o tym, jaki jest Orient, ale też o tym, jak postrzegają go ludzie Zachodu. Od pierwszych elektronicznych igraszek, jakie inżynierowie opracowali podczas pracy nad amerykańskim programem nuklearnym po nowinki końca pierwszej dekady XXI wieku – „Cyfrowe marzenia” są podróżą przez sześćdziesięcioletnią historię jednej z najważniejszych dziedzin współczesnej kultury popularnej. Historia pieniądza – od wymiany zebranych owoców czy nasion po przelewy między bankami. Popularnonaukowa podróż przez dzieje handlu pióra francuskiego historyka i popularyzatora nauki. |
![[ JAPONIA ] Michał Kołodziejski „Takahashi Korekiyo (1854-1936) a gospodarka międzywojennej Japonii” Wydawnictwo TRIO, Biblioteka Fundacji im. Takashimy; Warszawa 2004 1](./obrazki/thumb_f642.jpg)