www.puls-swiata.subnet.pl
|
[ CYWILIZACJA ] Joanna Tokarska-Bakir „Legendy o krwi. Antropologia przes膮du”, Wydawnictwo W.A.B., Warszawa 2008
S膮偶nista, blisko 800-stronicowa praca analizuj膮ca powstanie, rozw贸j i historyczne konsekwencje tzw. legend o krwi, czyli ludowych przes膮d贸w dotycz膮cych 偶ydowskich obyczaj贸w, obejmuj膮cych np. mordy rytualne itp., kt贸re sta艂y si臋 podwalinami wsp贸艂czesnego antysemityzmu.
Autorka podzieli艂a swoj膮 prac臋 na dwie cz臋艣ci. W pierwszej pokazuje, w jaki spos贸b zastosowa艂a metody analizy znanego badacza W艂adimira Proppa do studi贸w nad legendami krwi. W kolejnej skupia si臋 z kolei na historycznym materiale, w szczeg贸lno艣ci zebranym w Sandomierzu - gdzie przez wieki anty偶ydowskie przes膮dy by艂y bardzo 偶ywe. Wielkie znaczenie dla powstania oraz sformu艂owania poszczeg贸lnych rozdzia艂贸w ksi膮偶ki mia艂y wsp贸艂czesne wydarzenia i publikacje, dotycz膮ce np. pogrom贸w, Holocaustu i powojennego antysemityzmu.
Na kolejnych stronach tej pracy zebrane zosta艂y utrwalone w r贸偶nych 藕r贸d艂ach podania, przes膮dy, ludowe legendy i symbole plastyczne: obrazy lub rze藕by, kt贸re ostatecznie z艂o偶y艂y si臋 na zestaw legend o krwi. Dodatkowym walorem s膮 liczne i dok艂adnie opisane ilustracje, kt贸rymi usiana jest ta ksi膮偶ka.
Rodzaje 藕r贸de艂, symbolika, poszczeg贸lne formy literackie s艂u偶膮ce do popularyzacji przes膮d贸w, historyczne kontakty z 呕ydami i ewolucja wyobra偶e艅 o nich - ka偶de z tych zagadnie艅 zosta艂o tu metodycznie i skrupulatnie opisane. Na dodatek wnioski autorki (czy mo偶e zespo艂u autor贸w, gdy偶 ksi膮偶ka jest wynikiem wieloletnich bada艅 grupowych) zosta艂y uzupe艂nione o obszerne fascynuj膮ce cytaty 藕r贸d艂owe, kt贸re zreszt膮 s膮 jednym z najwi臋kszych atut贸w tej publikacji (ksi膮偶k臋 ko艅czy zestaw kilku ca艂o艣ciowych przek艂ad贸w tekst贸w 藕r贸d艂owych).
Z kolei w drugiej cz臋艣ci ksi膮偶ki w艣r贸d materia艂u 藕r贸d艂owego znajdziemy wywiady przeprowadzone m.in. w latach 2005-2006 w Sandomierzu i okolicach pokazuj膮ce, jak silne i trwa艂e s膮 przes膮dy dotycz膮ce rzekomych krwawych 偶ydowskich obyczaj贸w. Komukolwiek wi臋c wydaje si臋, 偶e legendy o krwi to pie艣艅 czas贸w przesz艂ych, kt贸rej ostatnie paroksyzmy przysz艂o Polakom obserwowa膰 bezpo艣rednio po II wojnie 艣wiatowej - jest w b艂臋dzie. Dodatkowo na艂o偶y艂y si臋 na tradycyjne przes膮dy zupe艂nie nowe elementy - np. obawy przed powojennymi powrotami 呕yd贸w i odzyskiwaniem przez nich mienia, wi膮zanie 偶ydowsko艣ci z komunizmem czy niedawna dyskusja wok贸艂 Jedwabnego.
"Legendy o krwi" 艂膮cz膮 w sobie antropologi臋, socjologi臋 i histori臋. Mimo faktu, 偶e cz臋stokro膰 trafimy tu na strony, na kt贸rych znajduje si臋 tylko kilka zda艅 uzupe艂nionych mrowiem przypis贸w, mimo trudnego j臋zyka publikacji naukowej, a z drugiej strony - archaicznego j臋zyka tekst贸w 藕r贸d艂owych - dla ludzi, kt贸rzy czerpi膮 przyjemno艣膰 z lektury dog艂臋bnych tekst贸w historycznych b臋dzie to prawdziwa uczta. R贸wnie istotna powinna by膰 dla os贸b interesuj膮cych si臋 historycznym i wsp贸艂czesnym antysemityzmem, od socjolog贸w po dziennikarzy.
Polecamy.
(mj)
Na kolejnych stronach tej pracy zebrane zosta艂y utrwalone w r贸偶nych 藕r贸d艂ach podania, przes膮dy, ludowe legendy i symbole plastyczne: obrazy lub rze藕by, kt贸re ostatecznie z艂o偶y艂y si臋 na zestaw legend o krwi. Dodatkowym walorem s膮 liczne i dok艂adnie opisane ilustracje, kt贸rymi usiana jest ta ksi膮偶ka.
Rodzaje 藕r贸de艂, symbolika, poszczeg贸lne formy literackie s艂u偶膮ce do popularyzacji przes膮d贸w, historyczne kontakty z 呕ydami i ewolucja wyobra偶e艅 o nich - ka偶de z tych zagadnie艅 zosta艂o tu metodycznie i skrupulatnie opisane. Na dodatek wnioski autorki (czy mo偶e zespo艂u autor贸w, gdy偶 ksi膮偶ka jest wynikiem wieloletnich bada艅 grupowych) zosta艂y uzupe艂nione o obszerne fascynuj膮ce cytaty 藕r贸d艂owe, kt贸re zreszt膮 s膮 jednym z najwi臋kszych atut贸w tej publikacji (ksi膮偶k臋 ko艅czy zestaw kilku ca艂o艣ciowych przek艂ad贸w tekst贸w 藕r贸d艂owych).
Z kolei w drugiej cz臋艣ci ksi膮偶ki w艣r贸d materia艂u 藕r贸d艂owego znajdziemy wywiady przeprowadzone m.in. w latach 2005-2006 w Sandomierzu i okolicach pokazuj膮ce, jak silne i trwa艂e s膮 przes膮dy dotycz膮ce rzekomych krwawych 偶ydowskich obyczaj贸w. Komukolwiek wi臋c wydaje si臋, 偶e legendy o krwi to pie艣艅 czas贸w przesz艂ych, kt贸rej ostatnie paroksyzmy przysz艂o Polakom obserwowa膰 bezpo艣rednio po II wojnie 艣wiatowej - jest w b艂臋dzie. Dodatkowo na艂o偶y艂y si臋 na tradycyjne przes膮dy zupe艂nie nowe elementy - np. obawy przed powojennymi powrotami 呕yd贸w i odzyskiwaniem przez nich mienia, wi膮zanie 偶ydowsko艣ci z komunizmem czy niedawna dyskusja wok贸艂 Jedwabnego.
"Legendy o krwi" 艂膮cz膮 w sobie antropologi臋, socjologi臋 i histori臋. Mimo faktu, 偶e cz臋stokro膰 trafimy tu na strony, na kt贸rych znajduje si臋 tylko kilka zda艅 uzupe艂nionych mrowiem przypis贸w, mimo trudnego j臋zyka publikacji naukowej, a z drugiej strony - archaicznego j臋zyka tekst贸w 藕r贸d艂owych - dla ludzi, kt贸rzy czerpi膮 przyjemno艣膰 z lektury dog艂臋bnych tekst贸w historycznych b臋dzie to prawdziwa uczta. R贸wnie istotna powinna by膰 dla os贸b interesuj膮cych si臋 historycznym i wsp贸艂czesnym antysemityzmem, od socjolog贸w po dziennikarzy.
Polecamy.
(mj)