To oczywiście nie pierwsze dzieło Beevora, jakie dzięki Wydawnictwu Znak trafia do rąk czytelników w Polsce. Wcześniej mieliśmy juĹź okazję poznać choćby kapitalną „Wojnę o Hiszpanię” czy „Stalingrad”. We wszystkich swoich książkach historyk wykorzystuje zarówno to, czego nauczył się w słynnej akademii wojskowej w Sandhurst (wiedzę o wojskowości) ze wskazówkami swojego mistrza – Johna Keegana (któremu zawdzięcza swój warsztat i umiejętność popularyzowania wiedzy). Z kolei swoje literackie umiejętności Beevor ma szansę szlifować w Królewskim Towarzystwie Literackim, którego jest członkiem. 

Historia inwazji na Normandię wydaje się być doskonale znana – to w końcu jeden z punktów zwrotnych II wojny światowej. Moment, w którym trzy miliony Ĺźołnierzy otworzyły drugi front w Europie powszechnie uznawany jest za początek końca hitlerowskiej Rzeszy. 

Beevor udowadnia – zarówno kolegom po fachu, jak i wszystkim czytelnikom – jak wiele jest jeszcze do opowiedzenia, poza historią walk na legendarnej plaĹźy Omaha. Brytyjski historyk przeczesał archiwa w sześciu państwach, wygrzebał tam dziesiątki wcześniej nieznanych dokumentów i relacji – i wszystko to zmieścił w opasłym tomisku, które czyta się jak najlepszą powieść historyczną. 

Wraz z nim śledzimy nie tylko lądowanie alianckich oddziałów na plaĹźach Normandii, ale teĹź następne dni i tygodnie, gdy po początkowym zaskoczeniu Wehrmacht stawił aliantom zaciekły opór, a północna Francja stanęła w ogniu. Dzięki niemu wędrujemy przez sztaby amerykańskich wojskowych, gabinety brytyjskich polityków, redakcje agencji prasowych czy korytarze Kremla. Zaglądamy do pamiętników dygnitarzy III Rzeszy i notatników szeregowych Ĺźołnierzy. Beevor skrupulatnie przytacza rozmowy osób tego dramatu, budując wielowątkową opowieść, która czytelnikom starszej daty moĹźe przywodzić na myśl choćby „Wichry wojny” czy inne wojenne megaprodukcje, które z łatwością przenosiły nas od wielkiej polityki do prywatnych dramatów... 

Krytycy w Wielkiej Brytanii uznają, Ĺźe kaĹźda kolejna książka Beevora jest jeszcze lepsza od poprzedniej. Koledzy-historycy brytyjskiego badacza uznają z kolei tę pracę za najlepiej udokumentowane dzieło na temat alianckiej inwazji w 1944 r. Wydany dwa lata temu „D-Day” ma więc wielkie szanse, by stać się pozycją klasyczną! 

(mj)