Czym dla mnie jest dzieło Miłosza? To zawsze piękna literatura. Niegdyś wysoce intelektualna, a w ostatnich latach "wyrafinowana prosto"... W tych latach (jakiś dziesięciu latach mojego świadomego życia) z dumą i z przejęciem często powtarzałem, że nie czuję żadnej bliskości - ni estetycznej, ni pokoleniowej (jestem trzydziestolatkiem) - z całą serią tzw. współczesnych, młodych (zawsze narcystycznych, a jakże często "za-faj-(da)nych") poetów, a po prostu czuję TAKĄ bliskość z Miłoszem...

W roku 2000, z okazji wydania nowego tomu wierszy Miłosza („TO”- Wydawnictwo Znak), Jerzy Illg notował: „Czesław Miłosz nie przestaje nas zadziwiać. Wciąż zachwyca umysłową czujnością, prawdziwie dziecięcą świeĹźością wyobraĹşni, nieposkromionym apetytem, ktĂłry nakazuje mu - jak zawsze - zaspokoić głód ducha i nasycić zmysły, pożądać świata z całym jego pięknem i grozą, przemijaniem i wiecznością, cierpieniem i rozkoszą. Ten „Tropiciel Istotności” ani na moment nie staje się mniej przenikliwy, nie ustaje w poszukiwaniu wymykającej się prawdy, ktĂłra rozwiązałaby wszystkie tajemnice, takĹźe te najbardziej bolesne: własnej toĹźsamości, cierpienia, pamięci, relacji z innymi. Długie Ĺźycie nadaje temu pisarstwu niezwykłą perspektywę - we wspominaniu wszystkich, ktĂłrych się przeĹźyło, coraz więcej jest czułości, chęci ocalenia tego, co przeminęło - poprzez nazwanie poetyckim słowem.”

„TO” wieńczyły najpierwsze i najprostsze, wielkie - „Jasności promieniste”...

„Jasności promieniste,

Niebiańskie rosy czyste,

Pomagajcie kaĹźdemu

Ziemi doznającemu.

Za niedosiężną zasłoną

Sens ziemskich spraw umieszczono.

Gonimy dopĂłki Ĺźywi,

Szczęśliwi i nieszczęśliwi.

To wiemy, że bieg się skończy

I rozłączone się złączy

W jedno, tak jak być miało:

Dusza i biedne ciało.”

Niech Ta nadzieja, wiara i miłość towarzyszą nam i dziś.

Maciek Proliński