|
luty 2006 Numer 2/2006 (17) 
 Szanowni Paďż˝stwo, Kolejny numer PULSU ďż˝WIATA przenosi nas do Birmy, oficjalnie nazywanej Myanmarem. To kraj, którym rzďż˝dza gwiazdy. Te na niebie i te na pagonach… Aung San, ojciec wspóďż˝czesnej Birmy, zgin�� gdy Birma odzyskiwaďż˝a wolno��. Jego dawni towarzysze broni uznali, ďż˝e niepodlegďż˝oďż˝ci moďż˝na broniďż˝ tylko si��. Czy sďż˝aba opozycja moďż˝e zagroziďż˝ rzďż˝dom generaďż˝a Than Shwe? A moďż˝e gďż˝ównym wyzwaniem dla junty sďż˝ ruchy separatystyczne? Birma to etniczny tygiel, Kaukaz Dalekiego Wschodu. Karenowie, Szanowie, Wa, Monowie, Arakanowie, Karenni, Czinowie, Kaczinowie, Lahu, Palaungowie, Pa-O i inni majďż˝ nie tylko wďż˝asne tradycje i aspiracje, ale takďż˝e armie. Od siedmiu lat, a wiďż˝c odkďż˝d rozpoczďż˝a siďż˝ tzw. druga wojna rosyjsko-czeczeďż˝ska do Polski napďż˝ywajďż˝ uchodďż˝cy z Czeczenii. Polska reprezentowana przez Urzďż˝d ds. Repatriacji i Cudzoziemców (URiC) oraz w II instancji przez Radďż˝ ds. Uchodďż˝ców poza nielicznymi wyjďż˝tkami odmawia im statusu uchodďż˝cy. Norylsk, zamkniďż˝te miasto za krďż˝giem polarnym, to industrialne piekďż˝o. Mimo zabójczego mrozu i jeszcze groďż˝niejszych toksyn ludzie ukďż˝adajďż˝ tu sobie jakoďż˝ ďż˝ycie, a niedaleko na pďż˝askowyďż˝u Putorana wďż˝drujďż˝ najwiďż˝ksze na ďż˝wiecie stada reniferów. W numerze opisujemy teďż˝ renesans kina afgaďż˝skiego, które odrodziďż˝o siďż˝ po upadku reďż˝imu talibów i mimo wci�� trudnej sytuacji osiďż˝ga miďż˝dzynarodowe sukcesy. O swojej pracy opowiadajďż˝ nam Siddig Barmak, reďż˝yser nagrodzonego w Cannes filmu „Osama”, Latif Ahmadi, szef instytutu Afghan Film oraz afgaďż˝ska celebrity, piďż˝tnastoletnia Marina Golbahari, która niespodziewanie zostaďż˝a najsďż˝ynniejsza aktorkďż˝. Wielki mur nie obroniďż˝ Chin przed barbarzyďż˝cami. Zastanawiamy siďż˝ czy rozbudowany system kontroli Internetu ochroni Chiďż˝czyków przed wolnym sďż˝owem. Tymczasem Google, MSN i Yahoo wprowadziďż˝y do chiďż˝skich wersji swoich wyszukiwarek elementy cenzury. Przyglďż˝damy siďż˝ ďż˝yciu tybetaďż˝skich uchodďż˝ców w Nepalu. Szansďż˝ na wyrwanie siďż˝ z szarej codziennoďż˝ci jest dla nich edukacja, a szkoďż˝y dziaďż˝ajďż˝ gďż˝ównie dziďż˝ki zagranicznym darczyďż˝com. Argentyďż˝czycy najchďż˝tniej wyrzuciliby z pamiďż˝ci stracony dla ich kraju okres wojskowej dyktatury. Ofiary junty oraz ich bliscy jednak pamiďż˝tajďż˝ i domagajďż˝ siďż˝ sprawiedliwoďż˝ci. Na ďż˝amach magazynu prezentujemy równieďż˝ dwie pozycjďż˝ ksi��kowe „Nowe Królestwo Grenady” Adama Elbanowskiego i „Pomaraďż˝czowy Majdan” Marcina Wojciechowskiego, które ukazaďż˝y siďż˝ pod patronatem PULSU ďż˝WIATA. Zapraszamy do lektury! Redakcja |
SPIS TRECI:
|
RAPORT: Birma
Birm� rz�dz� rz�dza gwiazdy. Te na niebie i te na pagonach.
Niepodlegďż˝o�� nadeszďż˝a po 62 latach. Dla poďż˝udniowych regionďż˝w kraju – wczeďż˝niej skolonizowanych – nawet po 120. Moment najbardziej sprzyjajďż˝cy ogďż˝oszeniu narodzin nowego paďż˝stwa wybrano precyzyjnie. Zgodnie z radďż˝ astrologďż˝w byďż˝ to dzieďż˝ 4 stycznia 1948 r., godzina 4.20 rano. Dalszy rozwďż˝j wydarzeďż˝, zaprzeczajďż˝cy optymistycznym prognozom, niekoniecznie musiaďż˝ podwaďż˝aďż˝ zaufanie do profesjonalizmu klasztornych wrďż˝bitďż˝w. Wyniszczona kolonizacjďż˝ brytyjskďż˝, II wojnďż˝ ďż˝wiatowďż˝, a takďż˝e okupacjďż˝ japoďż˝skďż˝ Birma wyďż˝oniďż˝a siďż˝ z dziejowego zamďż˝tu w stanie nie do pozazdroszczenia. W kaďż˝dym razie w takim, ďż˝e siďż˝gniďż˝cie do pomocy ciaďż˝ niebieskich wcale nie wydawaďż˝o siďż˝ bezsensowne.
Birma to prawdziwy narodowy tygiel. Birmaďż˝czycy stanowiďż˝ wprawdzie wiďż˝kszo�� spoďż˝ród 54 mln mieszkaďż˝ców, ale oprócz nich kraj zamieszkuje okoďż˝o setki innych grup etnicznych. Naukowcy policzyli, ďż˝e uďż˝ywa siďż˝ tu 96 ojczystych jďż˝zyków, do których moďż˝na dodaďż˝ jeszcze angielski peďż˝niďż˝cy rolďż˝ lingua franca.
UCHODŹCY W POLSCE
Prawo jest jak pajęczyna: bąk się przebija, mucha zaplącze – powiada przysłowie. Od siedmiu lat mogą je sobie powtarzać Czeczeni, uchodzący do Polski przed systematycznym wyniszczaniem narodu, czyli – prześladowaniem na tle narodowościowym. Rzeczpospolita Polska reprezentowana przez Urząd ds. Repatriacji i Cudzoziemców (URiC), oraz – w II instancji Radę ds. Uchodźców – permanentnie jednak odmawia im prawa do otrzymania statusu uchodźcy.
NORYLSK: Miasto-widmo
KINO AFGANISTANU
Z Siddigiem Barmakiem, reżyserem nagrodzonego w Cannes filmu „Osama”, rozmawia Maria Amiri
Obecny stan Instytutu to nie to samo, co w przeszłości. Kiedyś do budynku można było wejść wyłącznie w specjalnym obuwiu, białym płaszczu i rękawiczkach. Tu było laboratorium, nie mogło być kurzu. Bardzo dbaliśmy o czystość i porządek. Teraz nie ma nawet 30 proc. tego, co tu było... Z Latifem Ahmadim, reżyserem i szefem Instytutu Afghan Film rozmawia Maria Amiri
Rodzi się nowy, narodowy fenomen światowej kinematografii – kino afgańskie. Po raz pierwszy filmy z tego kraju zdobyły Złoty Glob w Cannes. Trzy lata temu „Osamę” w reżyserii Siddiga Barmaka uznano tu za najlepszy film zagraniczny. Rok później nagrodę otrzymał obraz „Ziemia i popiół” Atiqa Rahimiego. Sukcesy festiwale reżyserzy traktują jednak nie tylko jako osobisty sukces lecz również – nagrodę dla całego Afganistanu.
Otwierają się drzwi i wchodzi drobna uśmiechnięta piętnastolatka. Po powitaniu siadamy przy stole konferencyjnym Instytutu Afghan Film. Przy tradycyjnej zielonej herbacie Marina Golbahari opowiada, jak stała się najsłynniejszą w ostatnich latach afgańską aktorką.
Cenzura Internetu w Chinach
Chińczycy raz jeszcze udowodnili, że w Państwie Środka wszystko jest możliwe. Próbują okiełznać Internet. Zgodnie ze sloganami sieć miała „przekraczać granice i nieść wolność”. W naturalny sposób jej wrogiem stawała się każda dyktatura. Prywatne strony internetowe, blogi czy poczta elektroniczna dawały milionom osób nieograniczony dostęp do przekazywania informacji, często ściśle reglamentowanych przez władze. Działo się tak pomimo prób kontrolowania sieci. Po raz pierwszy jednak internauci mogą przegrać w tej konfrontacji. Pekin chce udowodnić, że kontrola Internetu jest jednak możliwa.
Mały Tybet w Nepalu
Na podłodze wije się w konwulsjach zakrwawiona tybetańska dziewczynka w stroju więźniarki. Przed chwilą kopał ją i przypalał papierosami chiński śledczy. Za chwilę ją zastrzeli.
Tym razem nie ma powodów do strachu – choć takie rzeczy dzieją się w Tybecie naprawdę – ta dziewczynka mieszka w Nepalu, w obozie uchodźców Tashi Palkhiel, i gra w przedstawieniu przygotowanym przez uczniów tybetańskiej szkoły podstawowej.
ARGENTYNA: Okruchy dyktatury
Ponad trzydzieďż˝ci lat temu, w nocy z 24 na 25 marca 1976 r., wojskowi pod dowództwem generaďż˝a Jorge Videli wtargnďż˝li do Casa Rosada – paďż˝acu, w którym urzďż˝dujďż˝ argentyďż˝scy prezydenci. W ten sposób junta poďż˝oďż˝yďż˝a kres nieudolnym rzďż˝dom drugiej ďż˝ony nieďż˝yjďż˝cego juďż˝ Juana Perona. I rozpoczďż˝a, trwajďż˝cďż˝ do dziďż˝, zimnďż˝ wojnďż˝ domowďż˝.
Pablo Jurkiewicz jest wysokim, szczupďż˝ym mďż˝czyznďż˝ po pi��dziesiďż˝tce. Nic w jego wyglďż˝dzie nie wskazuje na dramat przeďż˝yty w mďż˝odoďż˝ci. Moďż˝e oprďż˝cz przenikliwego spojrzenia niebieskich oczu, ktďż˝re budzi trudny do opisania niepokďż˝j. Strata matki, zamordowanej przez wojskowych, ďż˝mierďż˝ przyjaciďż˝, tortury – tragiczne przeďż˝ycia sprzed lat skrywa bardzo g��boko. Jego historia jest podobna do tysiďż˝cy innych. Z tďż˝ rďż˝nicďż˝, ďż˝e wiďż˝kszoďż˝ci z nich nie ma kto opowiedzieďż˝...
|
|
www.puls-swiata.pl
